55-letni ukraiński pacjent Serhij Sydorenko, który wraz z rodziną uciekł z ogarniętej wojną Ukrainy do Polski, po 30 latach został wyleczony z bielma rogówki przy wsparciu prof. Edwarda Wylęgały, szefa okulistyki w katowickim ośrodku.
Historię tego niezwykłego przypadku, opisała rzeczniczka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Agata Pustułka. Serhij Sydorenko wraz z rodziną wyjechał z ogarniętej wojną Ukrainy, gdzie nie miał szans na ratunek. Trzydzieści lat temu doznał on poważnych oparzeń obu oczu, przez co niemal nic nie widział oraz nie mógł samodzielnie się poruszać. Jednakże dzięki wsparciu i opiece jego żony Tamary, wytrzymał ciężką próbę losu i mimo kontuzji nie przestał uprawiać sportu. W 2004 roku na Igrzyskach Paraolimpijskich w Atenach Serhij nie zdobył medalu, ale w Pekinie w 2008 roku wywalczył brązowy krążek w zawodach judoków w kategorii do 73 kg. W Polsce trafił do specjalistycznego m.in. w okulistyce Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach, gdzie został zdiagnozowany i zakwalifikowany do kolejki oczekujących na operację.1
Operację przeprowadził wraz z zespołem prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Okulistyki Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu. Sam profesor wspomina, że nigdy nie zapomni widoku pacjenta gdy ten spojrzał żonie w oczy, a wyraz szczęścia w jego zdrowych oczach był niezwykle wzruszający.2
Fot.1 Operacja przeprowadzana przez zespół z prof. dr hab. n. med. Edwardem Wylęgałą na czele.3
Wykonaliśmy zabieg usunięcia bielma rogówki, połączony z usunięciem zaćmionej soczewki i przeszczepem amerykańskiej sztucznej rogówki (keratoproteza) typu Boston 1 (Fot.2). Pacjent już w pierwszej dobie po zabiegu odzyskał wzrok – mówi prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała.4
Fot. 2 Zdjęcie przedstawiające oko pacjenta, po przeszczepie sztucznej rogówki typu Boston 1, przed i po operacji wzroku wykonanej przez prof. dr hab. n. med. Edwarda Wylęgałę4
Bielmo rogówki (leukoma) to białe zmiany na powierzchni rogówki oka, które mogą mieć różne rozmiary. Są one spowodowane przerostem rogówki, który może wystąpić w wyniku działania promieniowania ultrafioletowego, infekcji, urazu lub starzenia się oka. Choroba ta ma bezpośredni wpływ na wzrok, ponieważ może być przyczyną zaburzeń widzenia, ale również może mieć wpływ na inne elementy narządu wzroku, takie jak naczynia krwionośne i nerwy, które mogą ulec uszkodzeniu.5
Według szacunków, na całym świecie jest ponad 36 milionów ludzi niewidomych, a choroby rogówki stanowią piątą najczęstszą przyczynę ślepoty, poza zaćmą, nieskorygowaną wadą refrakcji, jaskrą i starczym zwyrodnieniem plamki żółtej.6 Przeszczepy rogówki, takie jak keratoplastyka penetrująca (PKP), keratoplastyka przednio-blaszkowa lub keratoplastyka śródbłonka, są doskonałymi metodami przywracania wzroku. Aby zaspokoić tę potrzebę, prof. Claes Dohlman opracował bostońską keratoprotezę typu 1 (BKPro) w Massachusetts Eye and Ear Infirmary. Od jego pierwszego zatwierdzenia przez FDA w 1992 roku, jego zastosowanie ciągle wzrasta, nie tylko w USA, ale także w innych krajach. Od stycznia 2019 roku na całym świecie wszczepiono ponad 19 000 urządzeń, co czyni go najczęściej wykorzystywaną sztuczną rogówką w historii tej dziedziny.7 Zastosowanie keratoprotezy typu Boston 1 (BKPro) stale rośnie na całym świecie. Jest to przyjmowane jako rozsądny wybór dla pacjentów, którzy mają słabe perspektywy dla tradycyjnej keratoplastyki penetrującej.8
Historia Serhii Sydorenko to prawdziwy cud, który przypomina nam, jak ważna jest pomoc ludziom, którzy jej potrzebują. Wszystko to dzięki wielkiemu zaangażowaniu zespołu, w którym znalazł się prof. Edward Wylęgała, szef okulistyki w katowickim ośrodku. Dla wszystkich, którzy uczestniczyli w zabiegu, ta historia jest szczególnie wzruszająca. Nie tylko odzyskaliśmy wiarę w ludzką dobroć, ale również dowiedzieliśmy się, że nawet najbardziej katastrofalne sytuacje mogą mieć szczęśliwe zakończenie.
[1] https://www.facebook.com/SUMwKatowicach
[3] https://www.facebook.com/SUMwKatowicach
[4] https://www.facebook.com/SUMwKatowicach
[6]Flaxman SR, Bourne RRA, Resnikoff S, et al. Global causes of blindness and distance vision impairment 1990–2020: a systematic review and meta-analysis. Lancet Glob Health. 2017;5(12):e1221–e34. doi:10.1016/S2214-109X(17)30393-5
[7]Chodosh J FDA approval obtained for the Boston Keratoprosthesis type I Lucia design. BOSTON KPro news; July 2019.
Autor: Michał Wiktorowicz
