fot. Marcin Kiedio

W świecie nauki istnieją postaci, których osiągnięcia i oddanie dla nauki przyczyniają się do kreowania przyszłości, wprowadzając nas w nieznane dziedziny rzeczywistości. Profesor Krzysztof Meissner jest jednym z takich naukowców. W dzisiejszym artykule przedstawiamy sylwetkę tego wybitnego polskiego fizyka, który z pasją i zaangażowaniem przyczynił się do rozwoju fizyki teoretycznej i kosmologii, a także do popularyzacji nauki w Polsce.

Odyseja naukowa - od olimpiad do tajemnic Wszechświata

Prof. Krzysztof Meissner urodził się 1 września 1961 roku w Warszawie. Zafascynowany nauką już od szkolnych lat, zdobywał pierwsze laury w olimpiadach naukowych. Jego wyjątkowy talent dostrzeżono już w czasach nauki w XXX Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Śniadeckiego w Warszawie, gdzie dwukrotnie zdobył tytuł laureata Olimpiady Fizycznej i dwukrotnie stanął w finale Olimpiady Chemicznej.

Pasja naukowa Meissnera nie wygasła po ukończeniu szkoły średniej - kontynuował naukę na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zdobył dyplom magistra w 1985 roku, a następnie obronił doktorat w 1989 roku. W 1997 roku uzyskał habilitację, a od 1998 roku związany jest z Instytutem Fizyki Teoretycznej na Wydziale Fizyki UW. Tytuł profesora nauk fizycznych przyznano mu w 2006 roku, a w 2013 roku został uhonorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej w dziedzinie fizyki oraz za osiągnięcia w działalności na rzecz popularyzacji nauki. Krzysztof Meissner nie ograniczał się do pracy naukowej tylko w Polsce. Jego badania dotyczące teorii cząstek elementarnych, teorii grawitacji, teorii strun oraz opisu bardzo wczesnego Wszechświata prowadziły go do międzynarodowej współpracy z wybitnymi naukowcami.

W latach dziewięćdziesiątych odbył długie staże podoktorskie w ETH (Zurych), CERN-ie (Genewa) i ICTP (Triest), gdzie miał okazję współpracować z prof. Gabriele Veneziano, twórcą teorii strun. A w kolejnych latach był zaproszony jako profesor wizytujący na Uniwersytet Paris VII w Paryżu oraz do Instytutu Alberta Einsteina w Poczdamie, gdzie współpracował z prof. Hermannem Nicolai nad rozwojem Modelu Standardowego, przewidującego istnienie dodatkowych cząstek skalarnych. Model Standardowy to teoria opisująca trzy z czterech podstawowych sił działających w przyrodzie (siłę elektromagnetyczną, siłę silną i siłę słabą)[1], a także cząstki elementarne, z których zbudowane jest wszechświat. Natomiast dodatkowe cząstki skalarne to hipotetyczne cząstki elementarne, które nie posiadają właściwości spinu (wewnętrznego momentu pędu).[2] Dodatkowe cząstki skalarne mogą mieć istotne konsekwencje dla rozwoju teorii cząstek elementarnych oraz kosmologii. Mogą one wpłynąć na wyjaśnienie obserwowanej asymetrii pomiędzy materią a antymaterią we Wszechświecie, wyjaśnienie natury ciemnej materii oraz na przewidywanie nowych zjawisk, które mogą być sprawdzone eksperymentalnie, np. w LHC (Large Hadron Collider – Wielki zderzacz Hadronów) największym i najpotężniejszym akceleratorze cząstek na świecie, znajdującym się w Europejskim Laboratorium Badań Jądrowych (CERN) w pobliżu Genewy, na granicy Francji i Szwajcarii.[3]

Eony Wszechświata i tajemnice cząstek

Jedną z najbardziej znaczących współprac Krzysztofa Meissnera jest ta z noblistą, profesorem Rogerem Penrose'm z Oxfordu. Razem pracowali nad poszukiwaniem struktur w mapach promieniowania tła dostarczonych przez satelitę Planck, a także nad konforemną kosmologią cykliczną (CCC). Koncepcja ta przedstawia alternatywny model Wszechświata, w którym Wszechświat przechodzi przez nieskończoną serię cykli, zwanych eonami. Każdy eon zaczyna się od Wielkiego Wybuchu (big bang), przechodzi przez ekspansję, a następnie osiąga maksymalne rozszerzenie, po którym następuje kolejny Wielki Wybuch, rozpoczynając nowy eon. Jednym z celów konforemnej kosmologii cyklicznej jest wyjaśnienie tzw. problemu początkowego - pytania, dlaczego Wszechświat zaczął się od stanu o bardzo niskiej entropii. W modelu CCC, Wielki Wybuch każdego eonu jest wynikiem upadku materiału czarnej dziury z poprzedniego eonu do stanu o niskiej entropii.

Warto zauważyć, że konforemna kosmologia cykliczna jest wciąż teorią spekulatywną i wymaga dalszych badań, aby potwierdzić lub obalić jej przewidywania. Jednym z możliwych sposobów sprawdzenia tej teorii jest poszukiwanie śladów poprzednich eonów w promieniowaniu tła Wszechświata (tzw. mikrofalowe promieniowanie tła), które dostarcza informacji o najwcześniejszym etapie naszego Wszechświata. Profesor Meissner wspomniany został przez Penrose'a w jego wykładzie noblowskim, co świadczy o ogromnym wkładzie w te prace.[4]

Polski naukowiec jest również rzecznikiem eksperymentu OSQAR[5] („Optical Search for QED vacuum magnetic birefringence, Axions and photon Regeneration” – „Optyczne poszukiwania próżniowego magnetycznego birefringu QED, aksjonów i regeneracji fotonów”) w CERN, który ma na celu poszukiwanie aksjonów, hipotetycznych cząstek będących ciemną materią oraz zjawisk, które mogą wpłynąć na nasze rozumienie fundamentalnych praw fizyki. Jako dyrektor naukowy Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Otwocku oraz przedstawiciel Polski w komitetach sterujących międzynarodowych projektów badawczych, przyczynia się do rozwoju nauki na skalę światową.

Fizyk odkrywający tajemnice kosmosu i inspirujący pokolenia w świecie online

Prof. Krzysztof Meissner nie tylko angażuje się w badania naukowe, ale również z powodzeniem popularyzuje fizykę. Jego książka "Fizyk w jaskini światów" przystępnie opowiada o teorii względności Einsteina, kwantach, przeszłości i przyszłości Wszechświata oraz o konsekwencjach tych odkryć dla kwestii światopoglądowych.[6] Ponadto, profesor prężnie działa na YouTube, gdyż jeden z jego wykładów „O przyszłości wszechświata” na Uniwersytecie Warszawskim osiągnął już ponad 5,6 mln odsłon.[7]

Profesor Krzysztof Meissner to naukowiec, który swoją pasją, wiedzą i zaangażowaniem przyczynia się do odkrywania tajemnic Wszechświata oraz do popularyzacji nauki w Polsce. Jego liczne osiągnięcia, współpraca z wybitnymi naukowcami oraz publikacje świadczą o ogromnym wkładzie w rozwój fizyki teoretycznej i kosmologii na skalę międzynarodową. Jest inspiracją dla młodych naukowców oraz pokazuje, jak wielkie osiągnięcia można zdobyć, łącząc pasję, ciężką pracę i międzynarodową współpracę. Z pewnością warto obserwować dalsze dokonania tego wybitnego polskiego naukowca, który z niezwykłą determinacją kontynuuje swoje badania na pograniczu Wszechświatów.

Literatura:

Powyższy artykuł powstał wyłącznie w celach informacyjnych i nie jest reklamą. Nie ponosimy żadnych korzyści finansowych, ani innych korzyści związanych z jego publikacją.