Oto nadszedł ten dzień! Sonda kosmiczna DART wysłana przez zespół NASA spróbuje zmienić trajektorię lotu asteroidy Dimorphos znajdującej się około 11 milionów kilometrów do Ziemi.
W 2021 roku zespół badaczy z NASA rozpoczął misję DART (ang. Double Asteroid Redirection Test), której celem jest przetestowanie technologii zapobiegającej kolizji z NEO (ang. near-Earth Object). Uściślając NEO to obiekty znajdujące się w obszarze o promieniu mniejszym niż 1,3 au (jednostki astronomicznej) od Ziemi. Obecnie szacuje się, że taki status posiada 29 801 obiektów (stan na wrzesień bieżącego roku)1 z tych które udało się wykryć. Jednym z nich jest, odkryta w 2003 roku, asteroida Dimorphos mierząca około 170 metrów średnicy oraz krążąca wokół swojej większej koleżanki Didymos (780 metrów średnicy)2, tworząc razem układ podwójny (fot. 1).
Punkt kulminacyjny misji nastąpi 27 września o godzinie 01:14 czasu polskiego, kiedy to obiekt wielkości samochodu i masie około 570 kilogramów4, trafi asteroidę pędzącą z zawrotną prędkością ponad 23 000 km/h.5 W konsekwencji spowoduje to odchylenie jej orbity oraz skróci czas obiegu wokół Didymos o 10 minut. Całość z bezpiecznej odległości obserwować będzie jedyne narzędzie naukowe na pokładzie wystrzelonej sondy – kamera DRACO. Przeprowadzi ona obserwacje i nawigację impaktora kinetycznego uderzającego o powierzchnię Dimorphosa z prędkością prawie 7 kilometrów na sekundę (fot. 2), a następnie prześle dane na Ziemię które zapewnią ważne ograniczenia modelowania i interpretacji wyników kolizji.6
Obecnie nie jesteśmy w stanie zapobiegać zagrożeniom w inny, bezpośredni sposób np. poprzez dokonywanie prób wysadzenia tak masywnych obiektów. Posiadamy technologie jedynie pozwalające nam nieznacznie wpływać na trajektorię asteroid. Dlatego by mieć szansę na uniknięcie zderzenia z nimi, musimy z bardzo dużym wyprzedzeniem wykrywać je i reagować. Wówczas tylko tak niewielka zmiana toru lotu asteroidy skumuluje się w czasie i ominie naszą planetę w bezpiecznej odległości.
Kolejnym krokiem w badaniu skutków uderzenia będzie wysłanie przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) sondy badawczej w misji Hera. Ma ona za zadanie przekształcić eksperyment na wielką skalę w dobrze znaną, opanowaną i powtarzalną technikę obrony planetarnej. Planowany start misji przewidziano na październik 2024 roku.9
[1]. https://kopalniawiedzy.pl/DART-asteroida-Ziemia-obrona,35549
[2]. http://www.johnstonsarchive.net/astro/astmoons/am-65803.html
[3]. https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/zbliza-sie-moment-zderzenia-dart-z-dimorphosem
[5]. https://kopalniawiedzy.pl/DART-asteroida-Ziemia-obrona,35549
[6]. https://civspace.jhuapl.edu/destinations/instruments/draco
[7]. https://dart.jhuapl.edu/Gallery/media/graphics/lg/DART-infographic_v4.jpg
[8]. https://www.esa.int/
